Cuma gününden itibaren üç gün içinde Çeşme’den Sakız Adası’na yaklaşık iki bin kişi geleneksel Apokries eğlencelerini izlemeye gitti. Bu şimdiye kadarki en yüksek Türk turist katılımlı Mostra Karnavalı oldu.. 

Başta İzmirliler olmak üzere Ege ve tüm Türkiye’den gelip Rio veya Köln Karnavalı’nın minyatürünü izlemek için ülkemizin en yakınındaki Sakız Adası’na giden Türk turistler unutamayacakları bir hafta sonu geçirdiler..

Çeşme – Sakız hattında ikisi Türk, biri Yunanlı firmanın cumartesi günü toplam beş sefer yapmasıyla, her iki gümrükte de yoğun izdiham yaşanırken, dört pasaport polisinin hizmet verdiği Sakız Adası’nda girişler yaklaşık 3 saat sürdü.

Sakız Adası’nın geleneksel Apokries eğlencesi kapsamında düzenlenen Mostra Karnavalı bu sene 42. kez kutlandı. Bir bahane olsun da insanlar kutlama yapsın, eğlensin diyerek yola çıkan turizmcilerin keşfettiği etkinliklere bir örnek olan Yunanistan’ın Sakız Adası Mostra Şenlikleri bu yıl da Türk turistin gözdesi oldu. Başta İzmir, İstanbul, Ankara, Muğla, Balıkesir, Bursa, Manisa olmak üzere, Türkiye’nin değişik illerinden adaya giden Türkler arasında İzmir Vali Yardımcısı Cumhur Güven Taşbaşı ile CHP İzmir Milletvekili Ali Yiğit de vardı. Otel rezervasyonlarının günler öncesinden kapandığı adada, kış dönemi kapalı olan otellerin de yarıya yakını karnaval süresince kapılarını açtı ve Türk misafirlerini ağırladı. Düzenlenen turlarla Sakız merkezi ve adanın turistik köyleri Mesta, Pirgi, Armolia da adeta Türklerin akınına uğradı. Bol bol alışveriş yapan Türkler ada esnafını ihya etti. Havanın güzel olmasının keyfini çıkaran Türkler, günün yorgunluğunu da akşam tavernalarda canlı buziki müziği eşliğinde gönüllerince eğlenerek attılar. Mostra karnaval kortejindeki çeşitli hicivlerle verilen mesajlar karnavalı izlemeye gelenleri hem düşündürüp hem de gülümsetirken, Türk ve Yunanlılar birlikte eğlendi..

GÜNÜMÜZ KARNAVALLARININ ATASI

Günümüzden yaklaşık 2 bin 500 yıl öncesine dayanan ve modern karnavalların temeli sayılan Dionysos Şenlikleri’nin devamı niteliğindeki Apokries eğlenceleri yine renkli görüntülere sahne oldu. Cuma gecesi başlayan eğlenceler cumartesi, pazar ve pazartesi günü de devam etti. Pazar günü düzenlenen ve 1976 yılından bu yana her yıl kutlanan Mostra karnavalında, korsan saldırılarına karşı kadın, erkek, yaşlı, çocuk topyekûn direnilmesi sonucunda kazanılan zaferi kutlayan ada halkı, Türk turistlerle birlikte doyasıya eğlendi. Apokries eğlenceleri adanın Thimiana, Mesta, Pirgi, Nehori, Agios Georgios Sikusi, Olimpi, Elata, Lithi, Kardamila ve Volisos köylerinde gerçekleştirildi. Türk acentelerin özel turlar düzenledikleri karnaval sonrası Sakız’dan Çeşme’ye 2 bin 42 kişi giriş yaptı, her iki gümrükte de yoğun izdiham yaşandı.

2016’DA MERKEL, 2017’DE TRUMP, BU YIL JOKER

Karnaval kapsamında Nehori köyünde geleneksel düğün, dans ve müzik gösterileri, Thimiana köyünde Mostra adeti, adanın güney köylerinden Pirgi’de Karkaluses dansı, Mesta, Olimpi, Elata ve Lithi’de Kadı Ağa adeti yaşatıldı. Volisos Köyü’nde Diplos (Çifte Adeti) eğlenceleri, Agios Georgios Sikusis Köyü’nde temsili cenaze töreni adeti canlandırıldı.

Karnaval korteji esnasında siyasi ve toplumsal tepki hicivlerini de içerir mesajlar verildi. Yunanistan’ın canını çok yakan Almanya Şansölyesi Merkel 2016’da alay konusu olmuşken, geçtiğimiz yıl, yaptığı ilk icraatlarla hem Amerikan halkını hem de tüm dünyayı karşısına alan Trump betimlemesi ön plana çıkmıştı. Bu yılın teması ‘Joker’, günlük sıkıntılardan uzak, neşe içinde bir gün geçirmenin sembolü olarak seçildi. Rengarenk kostümlerle her yaştan insanın katıldığı festivalin kortejinde bu yıl traktör kasası, kamyonet ve cip üzerinde 9 farklı betimleme yer aldı. Bunlar arasında en dikkat çekeni lideri Aleksis Çipras’ın yaptığı, iktidardaki Syriza Partisi (Synaspismos Rhizospastikis Aristeras / Radikal Sol Koalisyon) betimlemesiydi. İktidar partisinin verdiği sözleri tutmadığını vurgulamak için, bir adamın suratına sürekli olarak köpük sürüldü ve traş edildi.

SAKIZ’IN GURURU, DÜNYADA TEK

Mostra Şenlikleri Sakız halkının gururu olan bir etkinlik. Sakız halkının korsanlara karşı mücadeleleri ve korsan saldırılarına karşı direniş ritüelleri sahnelendiği ve dünyada tek olan ‘Talimi’ adlı kılıçlı dans gösterisinin ardından tumbia ve payavla müzik aletleriyle çalınan müzik eşliğinde karnaval korteji yürüyüşe geçer.

YAĞMACI KORSANLARDAN GINA GELİNCE..

Kulaktan kulağa anlatılan bir söylence günümüz modern zamanlarında bir eğlenceye dönüşmüş durumda. Ürettikleri mahsulü istemeden korsana veren, eşinin veya kızının korsan tacizine isyan eden Timianalılar en sonunda bardak taşınca isyan ederler. Söylenceye göre; bir Pazar günü Timiana köy meydanında bir kutlama yapıp eğlenmekte olan köylülerin keyfini kaçıran bir haber ulaşır. Denizden gelen korsanları erkenden görüp tarlada çalışan, sahilde balık tutan yöre halkına haber vermek üzere uygun tepelere inşa edilen yüksek kulelerden (vigla) birindeki nöbetçi, korsan uyarısı verir. Ahali, yılların verdiği bezginlikle ve içtikleri şarabın cesaretlerini artırmasıyla bu kez pusup saklanmak yerine savaşmayı göze alırlar. Köyün akil, ihtiyar heyeti hemen bir plan yapar ve karaya çıkıp köye yaklaşan korsanları dar bir geçitte (stenakas) sıkıştırıp canları pahasına korsanları alt etmeleri için müthiş bir şekilde motive ederler. Bunun üzerine cesaretlenen palikaryalar (yiğit delikanlılar) stenakas içinde sıkıştırdıkları korsanları bir güzel kılıçtan geçirirler. Öylesine bir zafer sarhoşluğu içindedirler ki, ölü korsanları Timiana meydanına getirip bir de mostralaştırırlar yani asarlar. Bu Timiana tarihinde bir ilktir ve köyün ihtiyar meclisi bu muhteşem zaferin unutulmaması ve gelecek kuşaklara da bir motivasyon olması için Apokries etkinliklerinin son Pazar günü kutlama yapılmasını kararlaştırırlar.

PARASKEVİ – KUDUNATOS

O gün bu gündür, Pazar günkü büyük kutlamadan önce ısınma babında Cuma akşamı yine Timiana köyünde başlar Mostra Şenliği. O akşam (Tirini Paraskevi), zilliler (kudunatos) yani zıvanadan çıkmışlar köyün sokaklarında müzik ve şarap eşliğinde sabahın ilk ışıklarına kadar kendilerinden geçerler. Hal böyle olunca ertesi gün kimse yataktan kalkamaz ve Pazar günkü büyük kutlama için hazırlık yaparlar.

ADA BİZİMDİR, BİZİM KALACAK

Pazar günü köyün iki kilisesinde (Aziz Yannis ve Aziz Dimitrios) rutin ayin sonrasında köy halkı iki gruba ayrılır. Korsan kisvesine bürünenler Aziz Dimitrios Kilisesi’nden köy meydanını doğru yola çıkar. Ama ne yürümek, korsanlara özgü korkutma ve yıldırma çığlıklarıyla. Buna karşılık köyün palikaryaları geleneksel yerel kıyafetleriyle Aziz Yannis Kilisesi’nden ‘Ada bizimdir, bizim kalacak’ sloganları eşliğinde korsanlara karşı adeta nefret kusarak harekete geçerler. Meydanda karşı karşıya gelen iki grup temsili olarak kılıç savaşına (Talimi) tutuşur. Korsanlar alt edilir ve zafer kutlamaları başlar.

HEP BİRLİKTE GÜZEL BİR GÜN GEÇİRİYORUZ

Sakız Belediye Başkanı Manolis Vournous Timiana köyünde DHA’ya verdiği özel demeçte, geleneksel Mostra Şenliklerinin ada halkı ve adaya gelen turistler tarafından hep birlikte kutlandığını belirterek, “Diğer günlerden farklı bir gün yaşadık. Talimi gösterisi adaya, bu köye özgü bir gösteri. Diğer siyasi hicivler de güncel konuları içeriyor. Sizler de bu kutlamalara eşlik ediyorsunuz. Hep birlikte güzel bir gün geçiyoruz” diye konuştu.

ÇEŞME VE İZMİR KARNAVALDA TEMSİL EDİLEBİLİR

Karnaval hazırlıklarının 2 ay öncesinden başladığını söyleyen organizasyon komitesi üyesi Kriakos Frezoulis, bu etkinliğe İzmir ve Çeşme’nin de dahil edilmesi önerisine, “Neden olmasın, önümüzdeki günlerde gelin görüşelim” diye yanıt verdi.